Het kabinet gaat aan de slag met het verbeteren en vereenvoudigen van het arbeidsongeschiktheidsstelsel. Op de korte termijn wil het kabinet maatregelen nemen om het stelsel te verbeteren en te vereenvoudigen.

Het kabinet kijkt daarvoor naar ideeën uit variant 1 van het advies van de Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel (Octas). Het kabinet schetst daarnaast een beeld voor de lange termijn, waarbij een aantal ideeën uit de andere varianten verder wordt verkend en uitgewerkt. Vakbonden, werkgevers, uitvoerders en de mensen om wie het gaat worden zowel bij de verbeteringen voor de korte termijn, als de lange termijn betrokken. Dat schrijft minister Eddy van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (op de foto) in een brief aan de Tweede Kamer.

Minister Eddy van Hijum: “Ik wil een sociale zekerheid die werkt voor mensen. Dat is nu te vaak niet het geval. Er is de afgelopen jaren een stelsel gebouwd dat alleen voor experts te begrijpen is, maar voor zowel de uitvoerders als de mensen die ervan afhankelijk zijn ondoorgrondelijk is. Dat moet anders en beter. Het stelsel moet een stuk eenvoudiger. Maar vereenvoudigen is niet makkelijk, er zijn geen simpele oplossingen. Maar we moeten hier werk van maken, zodat mensen zich gehoord voelen, uitvoerders hun werk kunnen doen en het stelsel menselijker wordt.”

De minister sluit zich aan bij het oordeel van de Algemene Rekenkamer dat de huidige wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) onuitvoerbaar is geworden. Onlangs bleek er ook sprake te zijn van ernstige fouten bij het toekennen van deze uitkering. Ook pakt het huidige stelsel te vaak oneerlijk uit. Zo komen mensen die minder dan 35% arbeidsongeschikt zijn vaak niet meer aan het werk en zorgen terugvorderingen voor veel onzekerheid over het inkomen. De doelstelling dat het stelsel ervoor zou zorgen dat veel mensen volledig of gedeeltelijk blijven werken wordt niet gehaald.

Minister van Hijum denkt er bijvoorbeeld aan om de WIA sterk te vereenvoudigen door het aantal regelingen binnen de wet te verkleinen en meer te kijken naar wat mensen feitelijk nog kunnen verdienen.  Daarnaast blijft het kabinet inzetten op een een regeling voor zelfstandigen en wordt gekeken naar oplossingen voor de doelgroep die in het huidige stelsel geen recht heeft op een WIA uitkering vanwege een laag arbeidsongeschiktheidspercentage (de zogenaamde 35-minners), maar ook niet meer aan het werk komt. De brief bevat een uitwerking van de diverse maatregelen en een nadere inschatting van de kosten per maatregel.